Morwa biała - co to jest i skąd się wzięła?
Morwa biała jest drzewem liściastym, oryginalnie pochodzącym z Chin, Indii i Japonii, gdzie jej lecznicze właściwości były znane i stosowane od wieków. W Chinach morwy uprawiane były przede wszystkim z myślą o hodowli gąsienic jedwabnika morwowego żywiących się ich liśćmi. Ich drzewa osiągają wysokość do 15 metrów i mają niewielkie, jadalne owoce o białym kolorze, podobne do malin. Właściwości lecznicze mają zarówno owoce, jak i liście morwy oraz jej korzenie. Drzewo to cenione było przez starożytnych Chińczyków, którzy wykorzystywali morwę białą w leczeniu chorób pasożytniczych, górnych dróg oddechowych, oczu czy dla obniżeniu stężenia glukozy oraz cholesterolu we krwi.
Właściwości morwy białej
Do najważniejszych właściwości morwy białej zaliczane są:
- antyoksydacyjne,
- antybakteryjne,
- przeciwwirusowe,
- detoksykacyjne.
Dlatego owoce, liście i korzenie morwy białej można wykorzystywać w profilaktyce przeciwmiażdżycowej, antynowotworowej, wspomagająco w leczeniu cukrzycy oraz przy obniżaniu poziomu „złego” cholesterolu we krwi. Morwę białą stosuje się również jako suplement wspierający odchudzanie i zapobiegający nadmiernemu tyciu.
Warto wiedzieć, że każda z części morwy białej ma inne właściwości lecznicze. Owoce morwy wykazują więc działanie:
- antynowotworowe,
- detoksykujące,
- moczopędne,
- przeciwgorączkowe,
- zmniejszające anemię i obfite krwawienia.
W postaci suszonej owoce morwy mają działanie wzmacniające i regenerujące dla organizmu, a konfitura z nich zabezpiecza komórki przed uszkodzeniami i opóźnia procesy starzenia.
Z kolei liście morwy białej mają działanie:
- moczopędne,
- przeciwgorączkowe,
- antyoksydacyjne,
- antyhiperglikemiczne,
- obniżające poziom glukozy we krwi,
- wspierające pracę mózgu i układu nerwowego,
- poprawiające nastrój.
Wyciąg z korzenia morwy białej może przeciwdziałać rozwojowi nowotworów, a kora drzewa ma właściwości przeciwcukrzycowe, przeciwwirusowe, przeciwzapalne i przeciwutleniające.
Wartości odżywcze owoców i liści morwy białej
Owoce morwy białej, dostępne najczęściej w formie suszonej, składają się przede wszystkim z węglowodanów (83 g na 100 g owoców), błonnika (ok. 7 g), białka (3 g) i tłuszczów nienasyconych (3 g). Znajduje się w nich również sporo kwasu askorbinowego (witaminy C), witamin z grupy B, mikro- i makroelementów, jak żelazo, miedź, cynk, mangan, potas i wapń, antyoksydantów i aminokwasów egzogennych nieprodukowanych przez ludzki organizm, jak metionina, treonina, arginina i leucyna.
W liściach morwy główne składniki to z kolei białka i błonnik pokarmowy oraz związki polifelonowe o właściwościach antyoksydacyjnych. Zawierają one także kwas askorbinowy, beta-karoteny, kwas foliowy, makro- i mikroelementy jak żelazo, wapń i magnez, substancje o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym, przeciwwirusowym i alkaloidy o właściwościach przeciwdiabetycznych. Występująca w morwie białej kwercetyna – rodzaj flawanoidu – wpływa z kolei na utrzymanie prawidłowej gospodarki węglowodanowej i metabolizm węglowodanów, zapobiegając podwyższeniu poziomu sorbitolu we krwi, który może zaburzać działanie układu nerwowego, oczu i nerek.
Zastosowanie morwy białej - na co może pomóc?
Wysoka zawartość antyoksydantów i innych korzystnych dla zdrowia składników powoduje, że morwa biała znajduje zastosowanie w takich problemach zdrowotnych jak:
- wysoki poziom glukozy we krwi – cukrzyca typu 2;
- skłonność do tycia i brak kontroli nad prawidłową masą ciała;
- niewłaściwa perystaltyka jelit;
- choroby wrzodowe żołądka i dwunastnicy;
- anemia i obfite krwawienia;
- zmiany miażdżycowe spowodowane zbyt wysokim poziomem cholesterolu we krwi;
- uszkodzenia śródbłonka mózgu i rozwój choroby Alzheimera;
- przebarwienia skóry.
Stosowanie morwy białej na odchudzanie
Morwa biała, a przede wszystkim napar z jej liści, polecany jest dla osób pragnących zrzucić kilogramy w procesie odchudzania. Wyciąg z liści hamuje aktywność enzymów, które rozkładają cukry złożone do prostych. Dzięki temu nie ulegają one wchłonięciu w układzie pokarmowym, a co za tym idzie – nie odkłada się tkanka tłuszczowa. Popijanie naparu z liści morwy hamuje także łaknienie, co pomaga powstrzymać się od podjadania między posiłkami. Z kolei owoce morwy zawierają antocyjany, które również wspierają osoby walczące z otyłością i nadwagą.
Przeciwwskazania do stosowania morwy białej
Jak każdy suplement diety, morwa biała może czasem oddziaływać w sposób niepożądany na ludzki organizm, wywołując np. efekty alergiczne u stosujących ją osób. W przypadku zauważenia jakichkolwiek objawów uczuleniowych, należy przerwać spożywanie morwy białej w każdej postaci.
Ze względu na brak badań dotyczących działania morwy białej na organizmy kobiet w ciąży, również one powinny powstrzymać się przed przyjmowaniem suplementów diety zawierających ekstrakt z owoców morwy czy popijaniem naparów z liści tego drzewa.
W przypadku osób chorych na cukrzycę, powinny skonsultować się z diabetologiem, zanim sięgną po ekstrakty z morwy białej. Jej stosowanie wraz z jednoczesnym przyjmowaniem leków przeciwcukrzycowych może podwyższać ryzyko wystąpienia hipoglikemii – niedocukrzenia – równie groźnego dla cukrzyków jak hiperglikemia.
Jak spożywać morwę białą?
Najpopularniejszymi dostępnymi powszechnie w sprzedaży produktami z ekstraktem morwy białej są tabletki, głównie ze względu na łatwość ich przyjmowania. Liście i owoce morwy są dostępne także w formie suszonej. Można z nich zrobić napar do popijania w ciągu dnia zamiast herbaty. Suszone owoce morwy białej warto dodawać do owsianek lub jaglanej na śniadanie, koktajli owocowych czy jogurtów na drugie śniadanie. Osoby na diecie muszą jednak zwrócić uwagę na ich kaloryczność. Około 30 g suszonej białej morwy to aż 100 kcal, więc nie należy spożywać jej w zbyt dużych ilościach.
Innym sposobem włączenia morwy białej do swojej diety jest spożywanie preparatów wieloskładnikowych z ekstraktem z tej rośliny. Są one najczęściej przeznaczone dla osób, które chcą kontrolować poziom glukozy we krwi.
Niezależnie od powodów, warto zwrócić uwagę na morwę białą i stosować ją jako suplement, zapobiegając zawczasu szkodliwym zmianom w organizmie.
Źródła:
Griffith Winter H., Wielki leksykon witamin, ziół, składników mineralnych i suplementów, wyd. Amber, 2002 r.
Cren le Frederic, Przeciwutleniacze: rewolucja w medycynie XXI wiek, wyd. Bauer-Weltbild Media, 2006 r.
Ball Stefan, Antyoksydanty w medycynie i zdrowiu człowieka, wyd. Medyk, 2001 r.
Bartosz Grzegorz, Druga twarz tlenu. Wolne rodniki w przyrodzie, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006 r.
